„Tak więc zostało to urządzone, że wprawdzie do pierwszej części przybytku wchodzą zawsze kapłani pełniący służbę, Lecz do drugiej, raz w roku jedynie arcykapłan, i to nie bez krwi, którą ofiaruje za samego siebie i za nieświadome błędy ludu. Przez to Duch Święty oznajmia, że nie jest jeszcze ukazana [objawiona] droga do świętego świętych, dopóki istnieje pierwszy przybytek, Co jest przykładem teraźniejszego czasu, w którym składane są dary i ofiary, nie mogące [nie zdolne] uczynić doskonałym [doprowadzić do wewnętrznej doskonałości] w sumieniu tego, który pełni służbę, Która polega tylko na pokarmach i napojach, i różnych obmywaniach, i przepisach co do ciała, nałożonych aż do czasu naprawy [uporządkowania, zaprowadzenia nowego porządku, gdy Bóg nada całej strukturze nowy kształt]. Lecz Chrystus przyszedł jako arcykapłan przyszłych dóbr, wszedł przez większy [lepszy] i doskonalszy przybytek [namiot], nie uczyniony ręką, to jest nie należący do tego, co stworzone [nie pochodzący z tego stworzonego świata]; Ani przez krew kozłów i cieląt, ale przez swoją własną krew, wszedł raz na zawsze do świętego świętych, uzyskując wieczne odkupienie [wyzwolenie, wybawienie]. Bo jeżeli [rozpryskana] krew wołów i kozłów, i popiół jałówki przez pokropienie uświęcają nieczystych [splugawionych] ku oczyszczeniu ciała, O ile bardziej krew Chrystusa [Pomazańca], który przez Ducha wiecznego samego siebie ofiarował bez skazy [nieskazitelną ofiarę] Bogu, oczyści wasze sumienie od martwych uczynków [od dzieł wiodących do śmierci], by służyć [oddawali cześć] Bogu żywemu? Dlatego też jest pośrednikiem nowego przymierza [testamentu], aby na skutek śmierci, która nastąpiła dla odkupienia przestępstw [przewinień, wykroczeń, występków] popełnionych za pierwszego przymierza, ci, którzy są powołani [wezwani], wzięli [dostąpili, posiedli] obietnicę dziedzictwa wiecznego.”
"Tak więc zostało to urządzone..."
Dalej próbujemy odpowiedzieć na pytanie; Co jest bliskie zaniku? Poprzedni fragment mówił o przybytku, namiocie zgromadzenia, później Świątyni Jerozolimskiej jako budynku. Ten fragment, w zasadzie ta część dziewiątego rozdziału i połowa następnego, mówią o ofiarach za grzech i o Dniu Pojednania, Przebłagania (Jom Kipur), o roli kapłanów.
By zrozumieć co autor chce przekazać w tym fragmencie, powinniśmy przeczytać kilka miejsc z Pięcioksięgu i zobaczyć jak to tam zostało urządzone.
”Raz w roku Aaron oczyści jego rogi. Krwią z ofiary za grzech dopełni na nim oczyszczenia raz w roku po wszystkie pokolenia wasze. Będzie on świętością nad świętościami dla Pana.” Ks. Wyjścia 30:10
„Jeśli to namaszczony kapłan zgrzeszył jak ktoś z ludu, niech złoży PANU za swój grzech, którego się dopuścił, młodego cielca bez skazy jako ofiarę za grzech. I przyprowadzi tego cielca przed wejście do Namiotu Zgromadzenia przed PANA, położy rękę na głowie tego cielca i zabije go przed PANEM. I namaszczony kapłan weźmie nieco krwi tego cielca, i wniesie ją do Namiotu Zgromadzenia. Potem kapłan umoczy swój palec we krwi i siedem razy pokropi tą krwią przed PANEM, przed zasłoną Miejsca Świętego. I kapłan pomaże tą krwią rogi ołtarza wonnego kadzidła, który jest przed PANEM w Namiocie Zgromadzenia; resztę zaś krwi tego cielca wyleje u podstawy ołtarza całopalenia, który jest przy wejściu do Namiotu Zgromadzenia.” Księga Kapłańska 4:3-7
"2. I rzekł Pan do Mojżesza: Powiedz Aaronowi, bratu swemu, żeby nie wchodził o każdym czasie do miejsca świętego poza zasłonę przed wieko, które jest na Skrzyni, aby nie umarł, gdyż ukażę się nad wiekiem w obłoku....
6. Aaron przyprowadzi na ofiarę za swój własny grzech cielca i dokona przebłagania za siebie i swój dom...
12 - 16. Następnie weźmie pełną kadzielnicę rozżarzonych węgli z ołtarza, który jest przed Panem, i pełne garście miałkiego wonnego kadzidła i wniesie poza zasłonę, i nasypie kadzidła na ogień przed Panem, aby obłok z kadzidła okrył wieko, które jest ponad Świadectwem, i aby nie zginąć. Potem weźmie nieco krwi z cielca i pokropi swoim palcem ponad wiekiem ku wschodowi oraz przed wiekiem pokropi z tej krwi siedem razy swoim palcem. Następnie zarżnie kozła na ofiarę za grzech ludu i wniesie jego krew poza zasłonę, i uczyni z jego krwią podobnie, jak uczynił z krwią cielca: pokropi nią ponad wiekiem i przed wiekiem. Tak dokona przebłagania za świątynię z powodu nieczystości synów izraelskich i ich przestępstw spowodowanych wszystkimi ich grzechami....
29 - 34. A to będzie dla was wieczną ustawą: W miesiącu siódmym dziesiątego dnia tegoż miesiąca ukorzycie się i nie będziecie wykonywać żadnej pracy, zarówno tubylec jak i obcy przybysz, który osiadł wśród was. W tym dniu bowiem zostanie dokonane przebłaganie za was, aby was oczyścić. Od wszystkich waszych grzechów będziecie oczyszczeni przed Panem. Jest to dla was sabat, dzień całkowitego odpoczynku. Ukorzycie się w waszych duszach. Ustawa to wieczna. Przebłagania zaś dokonywać będzie kapłan, którego się do tego namaści i którego się wprowadzi w urząd, aby sprawował służbę kapłańską zamiast swego ojca; a wdzieje szaty lniane, szaty święte. Dokona on przebłagania nad przenajświętszym miejscem świątyni, nad Namiotem Zgromadzenia i ołtarzem, dokona też przebłagania za kapłanów i za cały lud zgromadzenia. Będzie to dla was wieczną ustawą, aby raz w roku dokonywać przebłagania za wszystkie grzechy synów izraelskich. I uczynił tak, jak Pan nakazał Mojżeszowi." Księga Kapłańska 16 rozdział
Kiedy czytamy te wszystkie zapisy w Pięcioksięgu widzimy tam mnóstwo przelanej i rozpryskanej krwi. Wszędzie była krew, jedynie krew zwierząt miała moc oczyścić z grzechu. Również i to jest bliskie zaniku. Ani żadna kropla rzeczywistej krwi, ani z przeistoczenia, ani żadna ofiara nie jest już potrzebna by dokonać odkupienia, by pojednać człowieka z Bogiem i oczyścić go z jego grzechów. To zostało dokonane raz na zawsze.To jest jedna z kluczowych myśli w tym Liście.
"Drogą nową i żywą, którą otworzył dla nas poprzez zasłonę, to jest przez ciało swoje,"
W wierszu ósmym czytamy: "Przez to Duch Święty oznajmia, że nie jest jeszcze ukazana droga do świętego świętych, dopóki istnieje pierwszy przybytek," Dalej w Hebrajczyków 10: 19 czytamy "Mając więc, bracia, ufność, iż przez krew Jezusa mamy wstęp do świątyni drogą nową i żywą, którą otworzył dla nas poprzez zasłonę, to jest przez ciało swoje," Pierwszy przybytek musiał ulec "zanikowi", a został zburzony, "nie pozostał kamień na kamieniu w 70 roku. n.e.. Musiał ulec dosłownemu zniszczeniu by została objawiona nowa droga do miejsc świętych. Tą drogą jest Jezus, który powiedział: "Ja jestem droga i prawda, i żywot, nikt nie przychodzi do Ojca, tylko przeze mnie." Ewangelia Jana 14:6
W wierszu czternastym czytamy, że krew Jezusa jako Baranka Bożego "oczyści wasze sumienie od martwych uczynków" Pozostaje nam jeszcze kwestia martwych uczynków.
Co to znaczy od martwych uczynków?
O jakich tutaj uczynkach jest mowa? Już wcześniej była o tym mowa: W Hebrajczyków 6:1 czytamy: "Dlatego pominąwszy początki nauki o Chrystusie, zwróćmy się ku rzeczom wyższym, nie powracając ponownie do podstaw nauki o odwróceniu się od martwych uczynków i o wierze w Boga,
Tutaj czytamy o obmywaniach, nakładaniu rąk (na co, na kogo?) o uczynkach liturgicznych, obrzędach które teraz stały się, stają się martwe, ulegają zanikowi. To służba, "która polega tylko na pokarmach i napojach, i różnych obmywaniach, i przepisach co do ciała,"
Żywe są natomiast zdrowe uczynki o czym pisze List do Hebrajczyków 10:24: "i baczmy jedni na drugich w celu pobudzenia się do miłości i dobrych uczynków,"
"o ileż bardziej krew Chrystusa, który przez Ducha wiecznego ofiarował samego siebie bez skazy Bogu, oczyści sumienie nasze od martwych uczynków, abyśmy mogli służyć Bogu żywemu. List do Hebrajczyków 9:14
W Hbr 9:15 jest jeszcze mowa o roli śmierci Jezusa w starym przymierzu. Śmierć Jezusa WYZWOLIŁA ludzi z przewinień, wykroczeń, przestępstw popełnionych pod pierwszym przymierzem. Ta rola jest wyraźniej pokazana w Nowym Testamencie z perspektywy żydowskiej. "To na podstawie tej śmierci jest On pośrednikiem nowego
przymierza [lub testamentu]. Ponieważ nastąpiła śmierć, która wyzwała
ludzi z przewinień popełnionych pod pierwszym przymierzem, ci, którzy
zostali powołani, mogą otrzymać obiecane wieczne dziedzictwo."
niedziela, 19 maja 2024
piątek, 3 maja 2024
Rozdział 9: 1-5
"Wprawdzie [prawdziwie] więc [otóż] i pierwsze przymierze miało przepisy o służbie Bożej i ziemskie miejsce święte. Albowiem został wzniesiony pierwszy przybytek, który w części, zwanej miejscem świętym miał świecznik, stół i chleby ofiarne. A za drugą zasłoną przybytku była część zwana Świętym Świętych, Mająca złotą kadzielnicę [ołtarz kadzidlany] i Arkę [skrzynię] Przymierza, całą przykrytą złotem, w której był złoty dzban z manną, laska Aarona, która zakwitła i tablice przymierza. Nad nią natomiast byli cherubini chwały, którzy zacieniali [osłaniali] przebłagalnię [ofiarę przebłagalną, wieko miłosierdzia, zadośćuczynienia], o których teraz nie ma potrzeby szczegółowo mówić."
Nie ma potrzeby szczegółowo pisać o pierwszym przybytku. Spory opis mamy w Pięcioksięgu. Poza tym adresaci dobrze znali ten temat. Jednak warto zwrócić uwagę na kilka kwestii.
Po pierwsze Przybytek. Czym był przybytek? Hebrajskie słowo ‘miškān’ znaczy „święte mieszkanie”. W Księdze Powtórzonego Prawa 12:11 czytamy: „na miejsce, które Pan, Bóg wasz, wybierze na mieszkanie dla swego imienia, będziecie przynosić wszystko, co wam dziś nakazuję: wasze całopalenia i rzeźne ofiary, wasze dziesięciny i dary ofiarne waszych rąk, i cały wybór ofiar ślubowanych, jakie ślubować będziecie Panu.”; „Lecz idźcie do mojego miejsca w Sylo, gdzie niegdyś dałem mieszkanie mojemu imieniu…” Księga Jeremiasza 7:12. Pierwszy przybytek to miejsce zamieszkania Boga, a ściślej mówiąc chwały Bożej.
Kolejny element na który chciałbym zwrócić uwagę to stół na chleby pokładne. Na pokryty złotem stół z drzewa akacjowego ułożony był chleb który nazwano chlebem obecności, lub dosłownie od ‘hapanim’ [Ks. Wyjścia 35:13] chlebem oblicza.
Następny przedmiot to świecznik ‘menorah’, który również wskazuje na obecność Bożą w światłości Jego chwały, Boga który jest światłością. „PAN jest moją światłością i moim zbawieniem, kogóż będę się bać? PAN jest mocą mego życia, kogóż mam się lękać?” Księga Psalmów 27:1; „Światłością w dzień nie będzie ci już słońce, a blask księżyca nie będzie ci już świecił, lecz Pan będzie twoją wieczną światłością, a twój Bóg twoją chlubą.” Księga Izajasza 60:19; „Jezus znowu powiedział do nich: Ja jestem światłością świata. Kto idzie za mną, nie będzie chodził w ciemności, ale będzie miał światłość życia.” Ewangelia Jana 8:12; „Przesłanie zaś, które słyszeliśmy od niego i wam zwiastujemy, jest takie: Bóg jest światłością i nie ma w nim żadnej ciemności.” 1 List Jana 1:5
"Ale wy jesteście rodem wybranym, królewskim kapłaństwem, narodem świętym, ludem nabytym na własność, abyście ogłaszali cnoty Tego, który powołał was z ciemności do przedziwnego swojego światła;" 1 Piotra 2:9,10
No i oczywiście Skrzynia Przymierza z wiekiem przebłagania, czy zadośćuczynienia znajdująca się w miejscu Świętym Świętych. Serce pierwszego przybytku.
Każdy element w pierwszym przybytku miał swoje głębokie symboliczne znaczenie, był "cieniem rzeczy przyszłych". Przeznaczeniem tego miejsca było zamieszkanie Boga wśród ludzi oraz symboliczne wskazanie na Baranka Bożego, Jezusa Chrystusa, jako ofiarę przebłagania za grzechy.
Mając to na uwadze słyszymy Piotra który głosi, że „Bóg, który stworzył świat i wszystko, co na nim, Ten, będąc Panem nieba i ziemi, nie mieszka w świątyniach ręką zbudowanych ani też nie służy mu się rękami ludzkimi, jak gdyby czego potrzebował, gdyż sam daje wszystkim życie i tchnienie, i wszystko.” Dzieje Apostolskie 17:24,25
Ósmy rozdział kończył się myślą, że coś jest "bliskie zaniku". W tym fragmencie widzimy, że bliska zaniku jest idea świątyni "zbudowanej ręką ludzką". Symbol traci na znaczeniu, a rzeczywistością Jest Chrystus."
"Wszystko to są tylko cienie rzeczy przyszłych;
rzeczywistością natomiast jest Chrystus."
Kolosan 2:17
Teraz musimy zmierzyć się z takim tekstem: „A za drugą zasłoną przybytku była część zwana Świętym Świętych, mająca złotą kadzielnicę.” Gdzie się w tym opisie podział ołtarz kadzidlany? Przecież w pierwszym przybytku ołtarz do spalania kadzidła znajdował się w Miejscu Świętym, tuż przy zasłonie oddzielającej Święte od Najświętszego. Czyżby autor się pomylił, a może wykazał się niekompetencją? A może nadał ołtarzowi jakieś szczególne, duchowe „nowotestamentowe” znaczenie? Myślę, że nie. Więc o co tutaj chodzi?
W języku greckim mamy tutaj użyte słowo: θυμιατήριον ‘thymiatērion’ czyli dosłownie kadzielnicę, na którą arcykapłan wykładał węgiel i kadzidło, kiedy wchodził do Miejsca Najświętszego w Dniu Pojednania.
”Następnie weźmie pełną kadzielnicę rozżarzonych węgli z ołtarza, który jest przed Panem, i pełne garście miałkiego wonnego kadzidła i wniesie poza zasłonę, i nasypie kadzidła na ogień przed Panem, aby obłok z kadzidła okrył wieko, które jest ponad Świadectwem, i aby nie zginąć.” Kapłańska 16: 12,13
Według mnie w tym fragmencie autor celowo pomija ołtarz kadzidlany, chce bowiem podkreślić rolę kadzielnicy, z którą Arcykapłan wchodził przed oblicze Boże.
Jaka jest rola kadzielnicy? Odpowiedź na to pytanie znajdujemy w Księdze Objawienia 8:3-5; „A inny anioł przyszedł i został postawiony przy ołtarzu, mając złotą kadzielnicę; i dano mu wiele kadzidła, aby ofiarował je z modlitwami wszystkich świętych na złotym ołtarzu, który jest przed tronem. I wzniósł się dym kadzideł z modlitwami świętych z ręki anioła przed Bogiem. I wziął anioł kadzielnicę, i napełnił ją ogniem z ołtarza, i zrzucił na ziemię, i zabrzmiały głosy i grzmoty, i błyskawice, i trzęsienie ziemi.
Nie ma potrzeby szczegółowo pisać o pierwszym przybytku. Spory opis mamy w Pięcioksięgu. Poza tym adresaci dobrze znali ten temat. Jednak warto zwrócić uwagę na kilka kwestii.
Kolejny element na który chciałbym zwrócić uwagę to stół na chleby pokładne. Na pokryty złotem stół z drzewa akacjowego ułożony był chleb który nazwano chlebem obecności, lub dosłownie od ‘hapanim’ [Ks. Wyjścia 35:13] chlebem oblicza.
Następny przedmiot to świecznik ‘menorah’, który również wskazuje na obecność Bożą w światłości Jego chwały, Boga który jest światłością. „PAN jest moją światłością i moim zbawieniem, kogóż będę się bać? PAN jest mocą mego życia, kogóż mam się lękać?” Księga Psalmów 27:1; „Światłością w dzień nie będzie ci już słońce, a blask księżyca nie będzie ci już świecił, lecz Pan będzie twoją wieczną światłością, a twój Bóg twoją chlubą.” Księga Izajasza 60:19; „Jezus znowu powiedział do nich: Ja jestem światłością świata. Kto idzie za mną, nie będzie chodził w ciemności, ale będzie miał światłość życia.” Ewangelia Jana 8:12; „Przesłanie zaś, które słyszeliśmy od niego i wam zwiastujemy, jest takie: Bóg jest światłością i nie ma w nim żadnej ciemności.” 1 List Jana 1:5
"Ale wy jesteście rodem wybranym, królewskim kapłaństwem, narodem świętym, ludem nabytym na własność, abyście ogłaszali cnoty Tego, który powołał was z ciemności do przedziwnego swojego światła;" 1 Piotra 2:9,10
No i oczywiście Skrzynia Przymierza z wiekiem przebłagania, czy zadośćuczynienia znajdująca się w miejscu Świętym Świętych. Serce pierwszego przybytku.
Każdy element w pierwszym przybytku miał swoje głębokie symboliczne znaczenie, był "cieniem rzeczy przyszłych". Przeznaczeniem tego miejsca było zamieszkanie Boga wśród ludzi oraz symboliczne wskazanie na Baranka Bożego, Jezusa Chrystusa, jako ofiarę przebłagania za grzechy.
Mając to na uwadze słyszymy Piotra który głosi, że „Bóg, który stworzył świat i wszystko, co na nim, Ten, będąc Panem nieba i ziemi, nie mieszka w świątyniach ręką zbudowanych ani też nie służy mu się rękami ludzkimi, jak gdyby czego potrzebował, gdyż sam daje wszystkim życie i tchnienie, i wszystko.” Dzieje Apostolskie 17:24,25
Ósmy rozdział kończył się myślą, że coś jest "bliskie zaniku". W tym fragmencie widzimy, że bliska zaniku jest idea świątyni "zbudowanej ręką ludzką". Symbol traci na znaczeniu, a rzeczywistością Jest Chrystus."
"Wszystko to są tylko cienie rzeczy przyszłych;
rzeczywistością natomiast jest Chrystus."
Kolosan 2:17
Teraz musimy zmierzyć się z takim tekstem: „A za drugą zasłoną przybytku była część zwana Świętym Świętych, mająca złotą kadzielnicę.” Gdzie się w tym opisie podział ołtarz kadzidlany? Przecież w pierwszym przybytku ołtarz do spalania kadzidła znajdował się w Miejscu Świętym, tuż przy zasłonie oddzielającej Święte od Najświętszego. Czyżby autor się pomylił, a może wykazał się niekompetencją? A może nadał ołtarzowi jakieś szczególne, duchowe „nowotestamentowe” znaczenie? Myślę, że nie. Więc o co tutaj chodzi?
W języku greckim mamy tutaj użyte słowo: θυμιατήριον ‘thymiatērion’ czyli dosłownie kadzielnicę, na którą arcykapłan wykładał węgiel i kadzidło, kiedy wchodził do Miejsca Najświętszego w Dniu Pojednania.
”Następnie weźmie pełną kadzielnicę rozżarzonych węgli z ołtarza, który jest przed Panem, i pełne garście miałkiego wonnego kadzidła i wniesie poza zasłonę, i nasypie kadzidła na ogień przed Panem, aby obłok z kadzidła okrył wieko, które jest ponad Świadectwem, i aby nie zginąć.” Kapłańska 16: 12,13
Według mnie w tym fragmencie autor celowo pomija ołtarz kadzidlany, chce bowiem podkreślić rolę kadzielnicy, z którą Arcykapłan wchodził przed oblicze Boże.
Jaka jest rola kadzielnicy? Odpowiedź na to pytanie znajdujemy w Księdze Objawienia 8:3-5; „A inny anioł przyszedł i został postawiony przy ołtarzu, mając złotą kadzielnicę; i dano mu wiele kadzidła, aby ofiarował je z modlitwami wszystkich świętych na złotym ołtarzu, który jest przed tronem. I wzniósł się dym kadzideł z modlitwami świętych z ręki anioła przed Bogiem. I wziął anioł kadzielnicę, i napełnił ją ogniem z ołtarza, i zrzucił na ziemię, i zabrzmiały głosy i grzmoty, i błyskawice, i trzęsienie ziemi.
czwartek, 2 maja 2024
Zburzenie Świątyni Jerozolimskiej
„Zaiste, z pomocą Bożą walczyliśmy i Bóg usunął Żydów z tych warowni, bo cóż
znaczą ludzkie ręce i machiny na takie wieże!".
Zburzenie Świątyni Jerozolimskiej
Zburzenie Świątyni łączy się z powstaniem żydowskim, które wybuchło w 66 roku n.e. przeciwko Rzymianom. Na początku 70 roku dowódcy Tytus Flawiusz (przyszły cesarz rzymski) oraz Tyberiusz Juliusz Aleksander ruszyli z wojskiem na Jerozolimę. 10 maja rozpoczęło się oblężenie trwające kilka miesięcy.
Powstańcy musieli zmierzyć się nie tylko z rzymskimi wojskami, ale także konfliktami, jakie wybuchały pomiędzy różnymi żydowskimi stronnictwami. Kolejnym problemem, z tygodnia na tydzień co bardziej dotkliwym, był też brak żywności w mieście.
Wiele prowiantu, który zgromadzono jeszcze przed oblężeniem, zostało spalone w czasie strać pomiędzy zwalczającymi się stronnictwami. Jedzenie, które udało się uratować, strażnicy wydawali tylko walczącym. Ludność cywilna została więc zostawiona sama sobie.
W tym czasie Rzymianie przystąpili do zniszczenia okolicznych pól, sadów i urządzeń nawadniających. Na oczyszczonym terenie wybudowano wały i ustawiono maszyny oblężnicze. W czasie tych prac powstańcy żydowscy kilka razy wyprowadzali ataki na Rzymian zza murów Jerozolimy. Podczas jednego z takich wypadów nieomal zginął sam Tytus.
25 maja 70 roku Rzymianie zdobyli mur zewnętrzny okalający Jerozolimę. Obrońcy wycofali się za drugi mur, a oblężenie zaczęto niemal od nowa. Pięć dni później w wewnętrznym murze uczyniono wyłom. Przed Rzymianami znajdował się jeszcze trzeci mur, który chciano jak najszybciej sforsować. Zaniechano więc burzenia całego drugiego muru i ruszono od razu dalej. Wkraczający do Jerozolimy Rzymianie uwikłali się w walki uliczne, w czasie których to znający miasto Żydzi mieli przewagę.
W tym czasie Rzymianie przystąpili do niszczenia całego Nowego Miasta, które wkrótce przestało istnieć. Zdecydowano także o otoczeniu całej Jerozolimy, aby uniemożliwić powstańcom wyprawy po żywność. Wszyscy, którzy zostali przez Rzymian złapani, byli skazywani na ukrzyżowanie. Głód w mieście był wszechobecny. Zjadano korę z drzew, gryzonie i owady. Dochodziło też do aktów kanibalizmu.
Pod koniec sierpnia Rzymianie przystąpili do ataku na Świątynię Jerozolimską, gdzie ukrywali się powstańcy. Rzymscy dowódcy zastanawiali się, czy Świątynia powinna zostać w całości zburzona. Tytus był zdania, że należy ją ocalić.
Dwa dni później podczas walk na dziedzińcu Świątyni, jeden z rzymskich żołnierzy wrzucił płonącą żagiew przez okno do wnętrza Świątyni. Ogień natychmiast się rozprzestrzenił. Choć niektórzy dowódcy rzymscy chcieli jeszcze ratować Świątynię, to było już na to za późno. Żołnierze rzymscy zaczęli przeszukiwać płonącą już Świątynię szukając legendarnych skarbów i mordując ludzi, którzy wcześniej szukali w Świątyni schronienia. Całe wzgórze świątynne znalazło się w rękach Rzymian. Świątynia Jerozolimska doszczętnie spłonęła. Następnego dnia podpalono całą Jerozolimę. Dzięki Tytusowi z pożogi ocalało około 40 tysięcy Żydów, którym pozwolił on wyjść z miasta i puścił ich wolno, choć pojawiały się głosy, aby wszystkich wziąć w niewolę. Oblężenie Jerozolimy zakończyło się 26 września 70 roku.
https://historia.dorzeczy.pl/starozytnosc/333724/zburzenie-swiatyni-jerozolimskiej-powstanie-zydowskie-walka-z-rzymem.html
Zniszczenie drugiej Świątyni Jerozolimskiej
Tytus nie chciał niszczyć Świątyni, lecz uporczywa obrona sprawiła, że musiało do tego dojść. Nastąpił okres zaciętych walk, podczas których buntownicy podejmowali wypady na rzymski obóz. Niektóre były skuteczne, lecz większość odparto. Tymczasem Rzymianie powoli przedzierali się przez tereny Świątyni i nawet kawaleria zostawiła swoje zwierzęta, by wesprzeć piechotę.
W końcu do rebeliantów należał już tylko wewnętrzny dziedziniec, choć nieustannie go szturmowano. W jakimś momencie podczas bezpośrednich starć w Świątyni zaprószono ogień. Już wcześniej spłonęły niektóre jej części, lecz tym razem pożar objął cały obiekt. Próbowano gasić ogień, lecz gdy zdławiono opór buntowników, zwycięzcy byli bardziej zainteresowani plądrowaniem niż gaszeniem. Podczas ostatecznego szturmu na Świątynię zginęło także wielu cywilów.
W rękach buntowników pozostawało już tylko stare miasto, do którego Rzymianie uzyskali dostęp poprzez zrujnowaną Świątynię. Tytus odmówił negocjacji i zdecydował się na atak. Kolejny raz rozpoczął budowę ramp. Kiedy były gotowe, obrońcy przymierali głodem, a ich morale było żałośnie niskie.
Ostateczny atak nie przypominał punktu kulminacyjnego. Większość obrońców się rozproszyła, zanim dopadli ich Rzymianie. Schwytano kilku ważnych żydowskich przywódców, a powstanie właściwie już wygasało. Tytus zarządził paradę oddziałów, obsypał je nagrodami i obdzielił honorami. Następnie objechał region, odprawiając różne ceremoniały, i ostatecznie przypieczętował ponowny podbój Judei.
https://wielkahistoria.pl/oblezenie-jerozolimy-w-70-roku-n-e-starozytni-rzymianie-potrzebowali-miesiecy-aby-zdobyc-zbuntowane-miasto/
Pożar zniszczył wszystko
Prof. Piotr Dyczek z UW twierdzi, że świątynia została spalona przez przypadek, a Rzymianie nie mieli takiego zamiaru. Któryś z żołnierzy wrzucił pochodnię, a w świątyni było dużo zasłon, które zajęły się ogniem. Od nich zapaliło się drewniane wyposażenie. - Trzeba przyznać, że Tytus nakazał gaszenie pożaru, ale w ówczesnych warunkach było to niemożliwe - mówi gość Programu 1 Polskiego Radia. Jerozolima leży na wzgórzu i zawsze cierpiała na brak wody, którą czerpano ze studni. To było za mało, żeby ugasić taki pożar. Żar był taki, że świątynia, wybudowana z marmuru wypaliła się doszczętnie, aż pękały mury. - Pozostała jedynie ściana oporowa, znana dziś jako Ściana Płaczu - mówi archeolog.
Świątynia nie została odbudowana
Piotr Dyczek wyjaśnia, dlaczego świątynia nie została wybudowana. Rzymianie celowo do tego nie doprowadzili i to z kilku powodów. - To duże przedsięwzięcie, a po długiej wojnie prowincja była zniszczona, brakowało więc robotników i pieniędzy, aby uruchomić kamieniołomy - wyjaśnia. Trudno było też oczekiwać, że Rzymianie odbudują świątynię, bo oni wierzyli w inne bóstwa. Poza tym nie na rękę była odbudowa Jerozolimy, która była w czasie wojny ośrodkiem politycznego i militarnego oporu.
Dla Żydów to była tragedia, jeśli chodzi o religię. Oni stracili swój symbol. Powróciły koncepcje, że to kara za złamanie przymierza z Bogiem. Na tym tle dochodziło do waśni w społeczeństwie. Teolodzy też tłumaczyli, że świątynia zostanie odbudowana, kiedy nadejdzie koniec świata. - Wówczas zaczął się eksodus Żydów z tego terenu - wyjaśnia. Tłumaczy też, że w odróżnieniu od innych wyznań Żydzi mieli tylko jedną świątynię. Synagogi, zwane też bożnicami, to miejsca, w których czytano Torę i udzielano sakramentów, ale nie świątynie. Do dziś Żydzi obchodzą to smutne święto.
https://jedynka.polskieradio.pl/artykul/2549548,1950-lat-temu-Rzymianie-zburzyli-%C5%9Awi%C4%85tyni%C4%99-Jerozolimsk%C4%85
Poniżej fragment z książki "Wojna Żydowska" Józefa Flawiusza
znaczą ludzkie ręce i machiny na takie wieże!".
Zburzenie Świątyni Jerozolimskiej
Powstańcy musieli zmierzyć się nie tylko z rzymskimi wojskami, ale także konfliktami, jakie wybuchały pomiędzy różnymi żydowskimi stronnictwami. Kolejnym problemem, z tygodnia na tydzień co bardziej dotkliwym, był też brak żywności w mieście.
Wiele prowiantu, który zgromadzono jeszcze przed oblężeniem, zostało spalone w czasie strać pomiędzy zwalczającymi się stronnictwami. Jedzenie, które udało się uratować, strażnicy wydawali tylko walczącym. Ludność cywilna została więc zostawiona sama sobie.
W tym czasie Rzymianie przystąpili do zniszczenia okolicznych pól, sadów i urządzeń nawadniających. Na oczyszczonym terenie wybudowano wały i ustawiono maszyny oblężnicze. W czasie tych prac powstańcy żydowscy kilka razy wyprowadzali ataki na Rzymian zza murów Jerozolimy. Podczas jednego z takich wypadów nieomal zginął sam Tytus.
25 maja 70 roku Rzymianie zdobyli mur zewnętrzny okalający Jerozolimę. Obrońcy wycofali się za drugi mur, a oblężenie zaczęto niemal od nowa. Pięć dni później w wewnętrznym murze uczyniono wyłom. Przed Rzymianami znajdował się jeszcze trzeci mur, który chciano jak najszybciej sforsować. Zaniechano więc burzenia całego drugiego muru i ruszono od razu dalej. Wkraczający do Jerozolimy Rzymianie uwikłali się w walki uliczne, w czasie których to znający miasto Żydzi mieli przewagę.
W tym czasie Rzymianie przystąpili do niszczenia całego Nowego Miasta, które wkrótce przestało istnieć. Zdecydowano także o otoczeniu całej Jerozolimy, aby uniemożliwić powstańcom wyprawy po żywność. Wszyscy, którzy zostali przez Rzymian złapani, byli skazywani na ukrzyżowanie. Głód w mieście był wszechobecny. Zjadano korę z drzew, gryzonie i owady. Dochodziło też do aktów kanibalizmu.
Pod koniec sierpnia Rzymianie przystąpili do ataku na Świątynię Jerozolimską, gdzie ukrywali się powstańcy. Rzymscy dowódcy zastanawiali się, czy Świątynia powinna zostać w całości zburzona. Tytus był zdania, że należy ją ocalić.
Dwa dni później podczas walk na dziedzińcu Świątyni, jeden z rzymskich żołnierzy wrzucił płonącą żagiew przez okno do wnętrza Świątyni. Ogień natychmiast się rozprzestrzenił. Choć niektórzy dowódcy rzymscy chcieli jeszcze ratować Świątynię, to było już na to za późno. Żołnierze rzymscy zaczęli przeszukiwać płonącą już Świątynię szukając legendarnych skarbów i mordując ludzi, którzy wcześniej szukali w Świątyni schronienia. Całe wzgórze świątynne znalazło się w rękach Rzymian. Świątynia Jerozolimska doszczętnie spłonęła. Następnego dnia podpalono całą Jerozolimę. Dzięki Tytusowi z pożogi ocalało około 40 tysięcy Żydów, którym pozwolił on wyjść z miasta i puścił ich wolno, choć pojawiały się głosy, aby wszystkich wziąć w niewolę. Oblężenie Jerozolimy zakończyło się 26 września 70 roku.
https://historia.dorzeczy.pl/starozytnosc/333724/zburzenie-swiatyni-jerozolimskiej-powstanie-zydowskie-walka-z-rzymem.html
Zniszczenie drugiej Świątyni Jerozolimskiej
Tytus nie chciał niszczyć Świątyni, lecz uporczywa obrona sprawiła, że musiało do tego dojść. Nastąpił okres zaciętych walk, podczas których buntownicy podejmowali wypady na rzymski obóz. Niektóre były skuteczne, lecz większość odparto. Tymczasem Rzymianie powoli przedzierali się przez tereny Świątyni i nawet kawaleria zostawiła swoje zwierzęta, by wesprzeć piechotę.
W końcu do rebeliantów należał już tylko wewnętrzny dziedziniec, choć nieustannie go szturmowano. W jakimś momencie podczas bezpośrednich starć w Świątyni zaprószono ogień. Już wcześniej spłonęły niektóre jej części, lecz tym razem pożar objął cały obiekt. Próbowano gasić ogień, lecz gdy zdławiono opór buntowników, zwycięzcy byli bardziej zainteresowani plądrowaniem niż gaszeniem. Podczas ostatecznego szturmu na Świątynię zginęło także wielu cywilów.
W rękach buntowników pozostawało już tylko stare miasto, do którego Rzymianie uzyskali dostęp poprzez zrujnowaną Świątynię. Tytus odmówił negocjacji i zdecydował się na atak. Kolejny raz rozpoczął budowę ramp. Kiedy były gotowe, obrońcy przymierali głodem, a ich morale było żałośnie niskie.
Ostateczny atak nie przypominał punktu kulminacyjnego. Większość obrońców się rozproszyła, zanim dopadli ich Rzymianie. Schwytano kilku ważnych żydowskich przywódców, a powstanie właściwie już wygasało. Tytus zarządził paradę oddziałów, obsypał je nagrodami i obdzielił honorami. Następnie objechał region, odprawiając różne ceremoniały, i ostatecznie przypieczętował ponowny podbój Judei.
https://wielkahistoria.pl/oblezenie-jerozolimy-w-70-roku-n-e-starozytni-rzymianie-potrzebowali-miesiecy-aby-zdobyc-zbuntowane-miasto/
Pożar zniszczył wszystko
Prof. Piotr Dyczek z UW twierdzi, że świątynia została spalona przez przypadek, a Rzymianie nie mieli takiego zamiaru. Któryś z żołnierzy wrzucił pochodnię, a w świątyni było dużo zasłon, które zajęły się ogniem. Od nich zapaliło się drewniane wyposażenie. - Trzeba przyznać, że Tytus nakazał gaszenie pożaru, ale w ówczesnych warunkach było to niemożliwe - mówi gość Programu 1 Polskiego Radia. Jerozolima leży na wzgórzu i zawsze cierpiała na brak wody, którą czerpano ze studni. To było za mało, żeby ugasić taki pożar. Żar był taki, że świątynia, wybudowana z marmuru wypaliła się doszczętnie, aż pękały mury. - Pozostała jedynie ściana oporowa, znana dziś jako Ściana Płaczu - mówi archeolog.
Świątynia nie została odbudowana
Piotr Dyczek wyjaśnia, dlaczego świątynia nie została wybudowana. Rzymianie celowo do tego nie doprowadzili i to z kilku powodów. - To duże przedsięwzięcie, a po długiej wojnie prowincja była zniszczona, brakowało więc robotników i pieniędzy, aby uruchomić kamieniołomy - wyjaśnia. Trudno było też oczekiwać, że Rzymianie odbudują świątynię, bo oni wierzyli w inne bóstwa. Poza tym nie na rękę była odbudowa Jerozolimy, która była w czasie wojny ośrodkiem politycznego i militarnego oporu.
Dla Żydów to była tragedia, jeśli chodzi o religię. Oni stracili swój symbol. Powróciły koncepcje, że to kara za złamanie przymierza z Bogiem. Na tym tle dochodziło do waśni w społeczeństwie. Teolodzy też tłumaczyli, że świątynia zostanie odbudowana, kiedy nadejdzie koniec świata. - Wówczas zaczął się eksodus Żydów z tego terenu - wyjaśnia. Tłumaczy też, że w odróżnieniu od innych wyznań Żydzi mieli tylko jedną świątynię. Synagogi, zwane też bożnicami, to miejsca, w których czytano Torę i udzielano sakramentów, ale nie świątynie. Do dziś Żydzi obchodzą to smutne święto.
https://jedynka.polskieradio.pl/artykul/2549548,1950-lat-temu-Rzymianie-zburzyli-%C5%9Awi%C4%85tyni%C4%99-Jerozolimsk%C4%85
Poniżej fragment z książki "Wojna Żydowska" Józefa Flawiusza
Bliskie jest zaniknięcia...
"A gdy mówi: Nowe, pierwsze czyni wiotchem; a to, co wiotszeje i zestarzeje się, bliskie jest zniszczenia." BG
"Gdy [Pan] mówi: Nowe, pierwsze uznaje za przedawnione; a to, co się przedawnia i starzeje, bliskie jest zaniknięcia." Przekład dosłowny
„Używszy określenia „nowe”, uczynił pierwsze przymierze „starym”, a coś, co robi się stare, co podlega procesowi starzenia się, zmierza ku całkowitemu zanikowi.” David Stern
"A gdy mówi "nowe", uznaje pierwsze za przedawnione; a to, co się przedawnia i starzeje, bliskie jest zaniku." UBG
W poprzednim rozważaniu zwróciliśmy uwagę na frazę; "bliskie jest zaniku. To jest bardzo interesująca fraza. Co autor ma na myśli? Użyte tutaj greckie słowa 'geraskon', co znaczy nie tylko starzejące się, ale i chylące się ku nieuniknionej śmierci. lub tracące siłę. Jest ono bliskie słowu, sąsiaduje ze słowem 'afanismos'. 'Afanismos' to słowo używane na określenie zamiatania miasta, zacierania się napisu lub anulowania prawa, a także zagłady, pokryć milczeniem zakryć, ukryć, anulować, odmienić.
Jeżeli coś zanika, oczywiście może zaniknąć na dobre, ale też może, po jakimś czasie, ten proces zaniku zostać przerwany. Czy pierwsze przymierze zostało całkowicie anulowane, wyrzucone? Moim zdaniem, nie. Czy było niedoskonałe, złe? Nie, przecież trudno iść w tym kierunku, ze Pan Bóg tworzy, zawiera z ludźmi coś niedoskonałego.
Paweł w II do Koryntian 3: 7-14 wspomina o przemijaniu starego przymierza, traceniu na znaczeniu, ale stwierdza, że stare przymierze jest trudne do odczytania i zrozumienia z powodu niewrażliwych [skamieniałych] umysłów ludzi.
"Taką zatem mamy ufność przez Chrystusa względem Boga. Nie że sami jesteśmy zdolni przedsięwziąć coś jakby z samych siebie, lecz nasza zdolność jest z Boga, który też uzdolnił nas do bycia sługami nowego przymierza, nie litery, lecz ducha, gdyż litera zabija, duch zaś ożywia. Jeśli zaś posługa śmierci, wyryta literami na kamieniach została zapoczątkowana w chwale, tak że synowie Izraela nie byli w stanie spojrzeć w twarz Mojżesza z powodu chwały jego twarzy - [chwały] przemijającej [tracącej na znaczeniu] - czy w ten sposób tym bardziej posługa Ducha nie będzie w chwale? Jeśli bowiem w posłudze potępienia jest chwała, o wiele bardziej obfituje w chwałę posługa sprawiedliwości. ( W tym względzie bowiem nie zostało obdarzone chwałą to, co zostało obdarzone chwałą, z powodu przewyższającej chwały. Jeśli bowiem to, co przemija [które traci na znaczeniu], [rozpoczęło się] za sprawą chwały, tym bardziej jest w chwale to, co trwa. Mając więc taką nadzieję, poczynamy sobie z wielką śmiałością, a nie tak, jak Mojżesz, który kładł zasłonę na swoją twarz, aby synowie Izraela nie patrzyli na koniec tego, co przemijające. Ale ich umysły przestały być wrażliwe. Gdyż aż do dnia dzisiejszego ta sama zasłona pozostaje przy czytaniu starego przymierza, nieodsłonięta, ponieważ usuwa się [przemija, traci na znaczeniu]w Chrystusie."
Warto jeszcze zacytować jedną myśl Pawła z listu do Rzymian 7:12- 16; Dotyczy ono "starych" rzeczy, a Paweł nazywa te stare rzeczy dobrymi, świętymi i sprawiedliwymi...
"Tak więc Prawo jest święte i przykazanie jest święte i sprawiedliwe, i dobre. Czy zatem to, co dobre, stało się dla mnie śmiercią? W żadnym razie! To właśnie grzech, żeby się okazać grzechem, posłużył się rzeczą dobrą, by spowodować moją śmierć, aby za pośrednictwem przykazania grzech okazał ogrom swojej grzeszności. Wiemy bowiem, że Prawo jest duchowe, ja zaś jestem cielesny, zaprzedany jako niewolnik grzechowi. Nie rozeznaję się bowiem w tym, co wyczyniam; gdyż nie robię tego, co chcę, ale czynię to, czego nienawidzę. A jeśli czynię to, czego nie chcę, zgadzam się z tym, że Prawo jest dobre."
Co jest bliskie zaniku? Odpowiedź na to pytanie znajdujemy w następnym rozdziale... Proszę zwrócić uwagę na czas owego zaniku. Autor pisze o czymś co jeszcze, w tej chwili gdy pisze, trwa i nie zanikło a Nowe Przymierze już trwa od jakiegoś czasu. Przy czym ponownie chcę podkreślić, że słowa te zostały napisane kilka lat przed zburzeniem Jerozolimy i "przypadkowym" spaleniem świątyni.
"Gdy [Pan] mówi: Nowe, pierwsze uznaje za przedawnione; a to, co się przedawnia i starzeje, bliskie jest zaniknięcia." Przekład dosłowny
„Używszy określenia „nowe”, uczynił pierwsze przymierze „starym”, a coś, co robi się stare, co podlega procesowi starzenia się, zmierza ku całkowitemu zanikowi.” David Stern
"A gdy mówi "nowe", uznaje pierwsze za przedawnione; a to, co się przedawnia i starzeje, bliskie jest zaniku." UBG
W poprzednim rozważaniu zwróciliśmy uwagę na frazę; "bliskie jest zaniku. To jest bardzo interesująca fraza. Co autor ma na myśli? Użyte tutaj greckie słowa 'geraskon', co znaczy nie tylko starzejące się, ale i chylące się ku nieuniknionej śmierci. lub tracące siłę. Jest ono bliskie słowu, sąsiaduje ze słowem 'afanismos'. 'Afanismos' to słowo używane na określenie zamiatania miasta, zacierania się napisu lub anulowania prawa, a także zagłady, pokryć milczeniem zakryć, ukryć, anulować, odmienić.
Jeżeli coś zanika, oczywiście może zaniknąć na dobre, ale też może, po jakimś czasie, ten proces zaniku zostać przerwany. Czy pierwsze przymierze zostało całkowicie anulowane, wyrzucone? Moim zdaniem, nie. Czy było niedoskonałe, złe? Nie, przecież trudno iść w tym kierunku, ze Pan Bóg tworzy, zawiera z ludźmi coś niedoskonałego.
Paweł w II do Koryntian 3: 7-14 wspomina o przemijaniu starego przymierza, traceniu na znaczeniu, ale stwierdza, że stare przymierze jest trudne do odczytania i zrozumienia z powodu niewrażliwych [skamieniałych] umysłów ludzi.
"Taką zatem mamy ufność przez Chrystusa względem Boga. Nie że sami jesteśmy zdolni przedsięwziąć coś jakby z samych siebie, lecz nasza zdolność jest z Boga, który też uzdolnił nas do bycia sługami nowego przymierza, nie litery, lecz ducha, gdyż litera zabija, duch zaś ożywia. Jeśli zaś posługa śmierci, wyryta literami na kamieniach została zapoczątkowana w chwale, tak że synowie Izraela nie byli w stanie spojrzeć w twarz Mojżesza z powodu chwały jego twarzy - [chwały] przemijającej [tracącej na znaczeniu] - czy w ten sposób tym bardziej posługa Ducha nie będzie w chwale? Jeśli bowiem w posłudze potępienia jest chwała, o wiele bardziej obfituje w chwałę posługa sprawiedliwości. ( W tym względzie bowiem nie zostało obdarzone chwałą to, co zostało obdarzone chwałą, z powodu przewyższającej chwały. Jeśli bowiem to, co przemija [które traci na znaczeniu], [rozpoczęło się] za sprawą chwały, tym bardziej jest w chwale to, co trwa. Mając więc taką nadzieję, poczynamy sobie z wielką śmiałością, a nie tak, jak Mojżesz, który kładł zasłonę na swoją twarz, aby synowie Izraela nie patrzyli na koniec tego, co przemijające. Ale ich umysły przestały być wrażliwe. Gdyż aż do dnia dzisiejszego ta sama zasłona pozostaje przy czytaniu starego przymierza, nieodsłonięta, ponieważ usuwa się [przemija, traci na znaczeniu]w Chrystusie."
Warto jeszcze zacytować jedną myśl Pawła z listu do Rzymian 7:12- 16; Dotyczy ono "starych" rzeczy, a Paweł nazywa te stare rzeczy dobrymi, świętymi i sprawiedliwymi...
"Tak więc Prawo jest święte i przykazanie jest święte i sprawiedliwe, i dobre. Czy zatem to, co dobre, stało się dla mnie śmiercią? W żadnym razie! To właśnie grzech, żeby się okazać grzechem, posłużył się rzeczą dobrą, by spowodować moją śmierć, aby za pośrednictwem przykazania grzech okazał ogrom swojej grzeszności. Wiemy bowiem, że Prawo jest duchowe, ja zaś jestem cielesny, zaprzedany jako niewolnik grzechowi. Nie rozeznaję się bowiem w tym, co wyczyniam; gdyż nie robię tego, co chcę, ale czynię to, czego nienawidzę. A jeśli czynię to, czego nie chcę, zgadzam się z tym, że Prawo jest dobre."
Co jest bliskie zaniku? Odpowiedź na to pytanie znajdujemy w następnym rozdziale... Proszę zwrócić uwagę na czas owego zaniku. Autor pisze o czymś co jeszcze, w tej chwili gdy pisze, trwa i nie zanikło a Nowe Przymierze już trwa od jakiegoś czasu. Przy czym ponownie chcę podkreślić, że słowa te zostały napisane kilka lat przed zburzeniem Jerozolimy i "przypadkowym" spaleniem świątyni.
sobota, 27 kwietnia 2024
Rozdział 8: 10-13
"Bo takie jest przymierze, które ustanowię z DOMEM IZRAELA w owych dniach, mówi Pan: Prawa moje włożę w ich umysły i wypiszę je na ich sercach, i będę im Bogiem, a oni będą mi ludem. I nikt nie będzie uczył swojego bliźniego, i nikt swojego brata, mówiąc: Poznaj Pana; wszyscy bowiem mnie poznają, od najmniejszego z nich, aż do największego z nich. Bo miłosierny będę dla ich nieprawości, a ich grzechów i bezprawia nie wspomnę więcej. A gdy mówi „nowe”, uznaje pierwsze za przestarzałe; a to, co jest uznane za przestarzałe i traci swoją ważność [przedawnia się i starzeje], bliskie jest zaniku [zatarcia, zniszczenia, niebawem przestanie istnieć, ulegnie zagładzie]."
A gdy mówi 'nowe' co ma na myśli?
Wg słownika Abramowiczówny gr. słowo ‘kaino’ jest rdzeniem wielu słów takich jak: świeży, niedawno sporządzony, wznowiony, odnowiony, wynaleziony, niezwykły, zmieniony, nowy (drugi), nowatorski, ulepszony, zreformowany.
Oto idą dni, mówi Pan…
Oto idą dni, mów Pan… Warto zwrócić uwagę, że jest to u Jeremiasza często zastosowany zwrot... Jer. 7:32; 9:24; 16:14; 19:6; 23:5; 30:3; 31:26; 48:12, 49:2; Am. 8:11; 9:13; Iz. 39:6. O jakich dniach mówią prorocy? Jest to wątek eschatologiczny i moim zdaniem dotyczy przyszłości, gdy potomkowie Abrahama, Jakuba i Izaaka nawrócą się do Boga i uznają "tego kogo przebodli [przebili]"
"Lecz na dom Dawida i na mieszkańców Jeruzalemu wyleję ducha łaski i błagania. Wtedy spojrzą na mnie, na tego, którego przebodli [przebili], i będą go opłakiwać, jak opłakuje się jedynaka, i będą gorzko biadać nad nim, jak gorzko biadają nad pierworodnym." Księga Zachariasza 12:10
Przeczytajmy jeszcze fragment z proroctwa Ezechiela 36:22-33
”Dlatego mów do domu Izraela: Tak mówi Pan BÓG: Nie dla was ja to czynię, domu Izraela, ale przez wzgląd na moje święte imię, które zbezcześciliście wśród narodów, do których przybyliście. I uświęcę moje wielkie imię, które było zbezczeszczone wśród narodów, które wy zbezcześciliście pośród nich. I poznają narody, że ja jestem PANEM, mówi Pan BÓG, gdy będę uświęcony w was na ich oczach. Zabiorę was bowiem spośród narodów, zgromadzę was ze wszystkich ziem i przyprowadzę was do waszej ziemi. I pokropię was czystą wodą, i będziecie czyści. Oczyszczę was ze wszystkich waszych nieczystości i ze wszystkich waszych bożków. I dam wam nowe serce, i włożę nowego ducha do waszego wnętrza. Wyjmę serce kamienne z waszego ciała, a dam wam serce mięsiste. Włożę mego Ducha do waszego wnętrza i sprawię, że będziecie chodzić według moich ustaw i będziecie przestrzegać moich sądów, i wykonywać je. Zamieszkacie w ziemi, którą dałem waszym ojcom, będziecie moim ludem, a ja będę waszym Bogiem. I wyzwolę was od wszystkich waszych nieczystości. Przywołam zboża i rozmnożę je, a nie dopuszczę do was głodu. Rozmnożę też owoc drzew i plony pól, abyście już nie znosili hańby głodu wśród narodów. Wtedy przypomnicie sobie wasze złe drogi i wasze czyny, które nie były dobre, i samych siebie będziecie się brzydzić z powodu waszych nieprawości i obrzydliwości. Nie ze względu na was to czynię, mówi Pan BÓG, niech wam to będzie wiadome. Wstydźcie się i rumieńcie się z powodu waszych dróg, domu Izraela. Tak mówi Pan BÓG: W dniu, w którym was oczyszczę ze wszystkich waszych nieprawości, zaludnię miasta i miejsca zburzone zostaną odbudowane.”
Przy okazji polecam: Studium Księgi proroka Ezechiela - I poznacie, że ja jestem JHWH Pan
W dzisiejszym fragmencie jest mowa; po pierwsze o przyszłości, po drugie o narodzie. Do kogo ten list jest adresowany? Do Żydów, a więc jest mowa o ich narodzie, o tym musimy, rozważając ten list, cały czas pamiętać. Dwa przymierza, Pierwsze zawarte z narodem Izraela stało się przestarzałe. Renowacja, uzupełnienie polega na tym, że to drugie nowe przymierze jest zawarte z „wszczepionymi do krzewu” czyli z poganami - uczniami Jezusa i będzie zawarte z narodem Izraela. Wierzę, że przyjdzie czas odnowy, dziś ateistycznego, dalekiego od Boga narodu Izraela, kiedy ujrzą "Tego którego ukrzyżowali”, to będzie czas powszechnego poznania Pana.
O Nowym Przymierzu mówił sam Jezus:
"To bowiem jest krew moja Nowego Przymierza, która jest za wielu wylewana, na odpuszczenie grzechów." Ewangelia Mateusza 26:28
"Tak samo i kielich, po spożyciu wieczerzy, mówiąc: Ten kielich – to jest nowe przymierze we krwi mojej; to czyńcie, ilekroć będziecie pić, na moją pamiątkę." 1 list do Koryntian 11:25
Na początku Nowego Testamentu [Przymierza] czytamy, że zadaniem Jezusa było przypomnienie [odnowienie] "starego" przymierza. To bardzo ważny fragment do naszych rozważań.
"A Zachariasz, [ojciec Jana Chrzciciela], będąc napełniony Duchem Świętym, prorokował: Błogosławiony niech będzie Pan, Bóg Izraela, bo nawiedził i odkupił swój lud; I wzbudził nam róg zbawienia w domu Dawida, swego sługi; Jak mówił przez usta swoich świętych proroków, którzy byli od wieków; Że nas wybawi od naszych nieprzyjaciół i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzą; Aby okazać miłosierdzie naszym ojcom i przypomnieć swoje święte przymierze; I przysięgę, którą złożył Abrahamowi, naszemu ojcu; Że nam da, abyśmy mu służyli bez lęku, wybawieni z ręki naszych nieprzyjaciół;" Ewangelia Łukasza 1:67-74
W komentarzu do tego fragmentu w Przekładzie Dosłownym P. Zaręby znalazłem interesujący wpis:
„Za wyższością Nowego Przymierza nad Starym Przymierzem przemawia: 1. NP jest przymierzem Łaski (Hbr. 8:12; Gal. 2:21; „Łaską bowiem jesteście zbawieni przez wiarę, i to nie z was; dar to Boga; Nie z uczynków, aby się ktoś nie chlubił.” Ef. 2:8-10); 2. NP uprawomocnione jest przez lepsze obietnice (Hbr. 8:6) 3. NP jest bez wad (Hbr 8:7-8): a) wynikających z niego praw Bóg nie podaje w zwojach lub na tablicach, lecz wpisuje je w jestestwo człowieka Duchem Boga żywego („Gdyż jawne jest im to, że jesteście listem Chrystusa, sporządzonym przez naszą służbę, który jest napisany nie atramentem, ale Duchem Boga żywego, nie na tablicach kamiennych, lecz na mięsistych tablicach serca.” 2 Kor. 3:4; Hbr. 8:10); b) oznacza nowego rodzaju więź z Bogiem (Jana 15:15-16; Gal. 3: 26-29; Hbr. 8:9); c) przynosi poznanie Pana w ponadnaturalny sposób (1Jana 2:27; Hbr. 8:11); d) wymazuje pamięć grzechów przeszłości (Flp 3:13-16; Hbr. 8:10-13); e) gwarantuje moc do nowego życia (Ez. 26:26-27; Rzym. 8:2-4) Wymienione argumenty pochodzą z Księgi Jeremiasza 31:31-34
... bliskie jest zaniku. Co wkrótce przestanie istnieć?
To jest bardzo interesująca fraza. Co autor ma na myśli? Użyte tutaj greckie słowa 'geraskon', co znaczy nie tylko starzejące się, ale i chylące się ku nieuniknionej śmierci. Jest ono bliskie 'afanismos'. 'Afanismos' to słowo używane na określenie zamiatania miasta, zacierania się napisu lub anulowania prawa, a także zagłady, pokryć milczeniem zakryć, ukryć, anulować, odmienić.
Można te słowa uznać za proroctwo. A na pytanie: co wkrótce przestanie istnieć? zapewne odpowie nam następny rozdział Listu do Hebrajczyków.
List do Żydów został napisany ok 60 roku, a więc sześć lat przed rozpoczęciem powstania żydowskiego i dziesięć lat przed spaleniem Jerozolimy i zburzeniem Jerozolimy przez rzymskie wojska Tytusa Flawiusza. Za kilka lat od napisania Listu do Hebrajczyków, Świątynia i Jerozolima zostaną zburzone, a lud izraelski wygnany ze swojej ziemi. Dojdzie do jednej z większego eksodusu tego narodu. Potem przyjdzie holokaust. Wierzący Żydzi, będą sobie zadawać pytanie: a co z przymierzem danym naszym ojcom. Bóg się z niego wycofał, oszukał nas? Autor Listu odpowiada na to pytanie. Nie Bóg nie zmienia zdania, stare przymierze ulega renowacji, odświeżenia, ale pewne jego elementy wkrótce zanikną...
A gdy mówi 'nowe' co ma na myśli?
Wg słownika Abramowiczówny gr. słowo ‘kaino’ jest rdzeniem wielu słów takich jak: świeży, niedawno sporządzony, wznowiony, odnowiony, wynaleziony, niezwykły, zmieniony, nowy (drugi), nowatorski, ulepszony, zreformowany.
Oto idą dni, mówi Pan…
Oto idą dni, mów Pan… Warto zwrócić uwagę, że jest to u Jeremiasza często zastosowany zwrot... Jer. 7:32; 9:24; 16:14; 19:6; 23:5; 30:3; 31:26; 48:12, 49:2; Am. 8:11; 9:13; Iz. 39:6. O jakich dniach mówią prorocy? Jest to wątek eschatologiczny i moim zdaniem dotyczy przyszłości, gdy potomkowie Abrahama, Jakuba i Izaaka nawrócą się do Boga i uznają "tego kogo przebodli [przebili]"
"Lecz na dom Dawida i na mieszkańców Jeruzalemu wyleję ducha łaski i błagania. Wtedy spojrzą na mnie, na tego, którego przebodli [przebili], i będą go opłakiwać, jak opłakuje się jedynaka, i będą gorzko biadać nad nim, jak gorzko biadają nad pierworodnym." Księga Zachariasza 12:10
Przeczytajmy jeszcze fragment z proroctwa Ezechiela 36:22-33
”Dlatego mów do domu Izraela: Tak mówi Pan BÓG: Nie dla was ja to czynię, domu Izraela, ale przez wzgląd na moje święte imię, które zbezcześciliście wśród narodów, do których przybyliście. I uświęcę moje wielkie imię, które było zbezczeszczone wśród narodów, które wy zbezcześciliście pośród nich. I poznają narody, że ja jestem PANEM, mówi Pan BÓG, gdy będę uświęcony w was na ich oczach. Zabiorę was bowiem spośród narodów, zgromadzę was ze wszystkich ziem i przyprowadzę was do waszej ziemi. I pokropię was czystą wodą, i będziecie czyści. Oczyszczę was ze wszystkich waszych nieczystości i ze wszystkich waszych bożków. I dam wam nowe serce, i włożę nowego ducha do waszego wnętrza. Wyjmę serce kamienne z waszego ciała, a dam wam serce mięsiste. Włożę mego Ducha do waszego wnętrza i sprawię, że będziecie chodzić według moich ustaw i będziecie przestrzegać moich sądów, i wykonywać je. Zamieszkacie w ziemi, którą dałem waszym ojcom, będziecie moim ludem, a ja będę waszym Bogiem. I wyzwolę was od wszystkich waszych nieczystości. Przywołam zboża i rozmnożę je, a nie dopuszczę do was głodu. Rozmnożę też owoc drzew i plony pól, abyście już nie znosili hańby głodu wśród narodów. Wtedy przypomnicie sobie wasze złe drogi i wasze czyny, które nie były dobre, i samych siebie będziecie się brzydzić z powodu waszych nieprawości i obrzydliwości. Nie ze względu na was to czynię, mówi Pan BÓG, niech wam to będzie wiadome. Wstydźcie się i rumieńcie się z powodu waszych dróg, domu Izraela. Tak mówi Pan BÓG: W dniu, w którym was oczyszczę ze wszystkich waszych nieprawości, zaludnię miasta i miejsca zburzone zostaną odbudowane.”
Przy okazji polecam: Studium Księgi proroka Ezechiela - I poznacie, że ja jestem JHWH Pan
W dzisiejszym fragmencie jest mowa; po pierwsze o przyszłości, po drugie o narodzie. Do kogo ten list jest adresowany? Do Żydów, a więc jest mowa o ich narodzie, o tym musimy, rozważając ten list, cały czas pamiętać. Dwa przymierza, Pierwsze zawarte z narodem Izraela stało się przestarzałe. Renowacja, uzupełnienie polega na tym, że to drugie nowe przymierze jest zawarte z „wszczepionymi do krzewu” czyli z poganami - uczniami Jezusa i będzie zawarte z narodem Izraela. Wierzę, że przyjdzie czas odnowy, dziś ateistycznego, dalekiego od Boga narodu Izraela, kiedy ujrzą "Tego którego ukrzyżowali”, to będzie czas powszechnego poznania Pana.
O Nowym Przymierzu mówił sam Jezus:
"To bowiem jest krew moja Nowego Przymierza, która jest za wielu wylewana, na odpuszczenie grzechów." Ewangelia Mateusza 26:28
"Tak samo i kielich, po spożyciu wieczerzy, mówiąc: Ten kielich – to jest nowe przymierze we krwi mojej; to czyńcie, ilekroć będziecie pić, na moją pamiątkę." 1 list do Koryntian 11:25
Na początku Nowego Testamentu [Przymierza] czytamy, że zadaniem Jezusa było przypomnienie [odnowienie] "starego" przymierza. To bardzo ważny fragment do naszych rozważań.
"A Zachariasz, [ojciec Jana Chrzciciela], będąc napełniony Duchem Świętym, prorokował: Błogosławiony niech będzie Pan, Bóg Izraela, bo nawiedził i odkupił swój lud; I wzbudził nam róg zbawienia w domu Dawida, swego sługi; Jak mówił przez usta swoich świętych proroków, którzy byli od wieków; Że nas wybawi od naszych nieprzyjaciół i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzą; Aby okazać miłosierdzie naszym ojcom i przypomnieć swoje święte przymierze; I przysięgę, którą złożył Abrahamowi, naszemu ojcu; Że nam da, abyśmy mu służyli bez lęku, wybawieni z ręki naszych nieprzyjaciół;" Ewangelia Łukasza 1:67-74
W komentarzu do tego fragmentu w Przekładzie Dosłownym P. Zaręby znalazłem interesujący wpis:
„Za wyższością Nowego Przymierza nad Starym Przymierzem przemawia: 1. NP jest przymierzem Łaski (Hbr. 8:12; Gal. 2:21; „Łaską bowiem jesteście zbawieni przez wiarę, i to nie z was; dar to Boga; Nie z uczynków, aby się ktoś nie chlubił.” Ef. 2:8-10); 2. NP uprawomocnione jest przez lepsze obietnice (Hbr. 8:6) 3. NP jest bez wad (Hbr 8:7-8): a) wynikających z niego praw Bóg nie podaje w zwojach lub na tablicach, lecz wpisuje je w jestestwo człowieka Duchem Boga żywego („Gdyż jawne jest im to, że jesteście listem Chrystusa, sporządzonym przez naszą służbę, który jest napisany nie atramentem, ale Duchem Boga żywego, nie na tablicach kamiennych, lecz na mięsistych tablicach serca.” 2 Kor. 3:4; Hbr. 8:10); b) oznacza nowego rodzaju więź z Bogiem (Jana 15:15-16; Gal. 3: 26-29; Hbr. 8:9); c) przynosi poznanie Pana w ponadnaturalny sposób (1Jana 2:27; Hbr. 8:11); d) wymazuje pamięć grzechów przeszłości (Flp 3:13-16; Hbr. 8:10-13); e) gwarantuje moc do nowego życia (Ez. 26:26-27; Rzym. 8:2-4) Wymienione argumenty pochodzą z Księgi Jeremiasza 31:31-34
... bliskie jest zaniku. Co wkrótce przestanie istnieć?
To jest bardzo interesująca fraza. Co autor ma na myśli? Użyte tutaj greckie słowa 'geraskon', co znaczy nie tylko starzejące się, ale i chylące się ku nieuniknionej śmierci. Jest ono bliskie 'afanismos'. 'Afanismos' to słowo używane na określenie zamiatania miasta, zacierania się napisu lub anulowania prawa, a także zagłady, pokryć milczeniem zakryć, ukryć, anulować, odmienić.
Można te słowa uznać za proroctwo. A na pytanie: co wkrótce przestanie istnieć? zapewne odpowie nam następny rozdział Listu do Hebrajczyków.
List do Żydów został napisany ok 60 roku, a więc sześć lat przed rozpoczęciem powstania żydowskiego i dziesięć lat przed spaleniem Jerozolimy i zburzeniem Jerozolimy przez rzymskie wojska Tytusa Flawiusza. Za kilka lat od napisania Listu do Hebrajczyków, Świątynia i Jerozolima zostaną zburzone, a lud izraelski wygnany ze swojej ziemi. Dojdzie do jednej z większego eksodusu tego narodu. Potem przyjdzie holokaust. Wierzący Żydzi, będą sobie zadawać pytanie: a co z przymierzem danym naszym ojcom. Bóg się z niego wycofał, oszukał nas? Autor Listu odpowiada na to pytanie. Nie Bóg nie zmienia zdania, stare przymierze ulega renowacji, odświeżenia, ale pewne jego elementy wkrótce zanikną...
piątek, 19 kwietnia 2024
Rozdział 8: 8-9
Obwiniając ich [udzielając nagany] bowiem mówi: Oto nadchodzą dni, mówi Pan, gdy zawrę [uskutecznię] ostateczne z domem Izraela i z domem Judy nowe przymierze, Nie według przymierza, które uczyniłem z ich ojcami, w dniu kiedy ująłem ich za rękę, aby wyprowadzić ich z ziemi egipskiej; gdyż oni nie wytrwali [w ST złamali je] w moim przymierzu i ja ich zlekceważyłem [przestałem się o nich troszczyć], [w ST byłem ich mężem], mówi Pan.
W tym rozdziale, zgodnie z hebrajską retoryką jest ukryte sedno, tego co autor chciał przekazać współczesnym i teraźniejszym Żydom. Dlatego jest potrzeba by się bliżej przyjrzeć temu fragmentowi i greckim słowom tutaj użytym. Mamy tutaj zacytowany obszerny fragment z Księgi Jeremiasza 31: 31-13. Żydzi doskonale znali treść i historyczny kontekst tej księgi i my też, by go zrozumieć powinniśmy przeczytać Księgę Jeremiasza. Na początek kilka wierszy z początku 31 rozdziału:
„W tym czasie, mówi PAN, będę Bogiem wszystkich rodów Izraela, a one będą moim ludem. Tak mówi PAN: Lud, który ocalał od miecza, znalazł łaskę na pustyni, gdy kroczyłem przed nim, aby dać odpoczynek Izraelowi. Powiedz: Dawno PAN mi się ukazał, mówiąc: Owszem, umiłowałem cię wieczną miłością, dlatego przyciągam cię swoim miłosierdziem. Odbuduję cię znowu i będziesz odbudowana, dziewico Izraela! Znowu przyozdobisz się w swe bębenki i wystąpisz wśród tańców pełnych wesela.” 31:1-4
gr. Diathēkēs Co oznacza słowo przymierze?
Przymierze jest zawierane pomiędzy dwiema stronami, (w potocznym, codziennym znaczeniu [znaleziono niezliczoną ilość razy w papirusach] testament), oświadczenie woli. Wg słownika Abramowiczówny ‘diathēkēn’ znaczy: rozrządzenie mieniem, testament lub umowa, układ, przymierze. Popowski dodaje tu jeszcze rozłożenie, rozporządzenie [czymś] Słownik Liddella: Rozrządzenie majątkiem na podstawie testamentu. Mistyczny depozyt na rzecz dobra wspólnego. Wyrocznia na oczach świadków, przepis został zdeponowany w akcie świątynnym, dyspozycja
W języku hebrajskim mamy słowo Berith, co oznacza: Przymierze,
traktat, sojusz, umowa, konfederacja, konstytucja, przymierze małżeńskie. W Starym Przymierzu, w kulturze semickiej przymierze to
jedno z najważniejszych słów i czynności. Dotyczy to przymierza między ludźmi i
między Bogiem a człowiekiem. Słowo przymierze w ST występuje 284 razy.
Przy tej okazji chciałbym wyjaśnić dlaczego w niektórych współczesnych przekładach Biblii słowo testament np. Nowy Testament, zostały zamienione na przymierze np. Nowe Przymierze. Ponieważ użyte w oryginale słowo ‘diathēkēs’, można tłumaczyć jako testament lub przymierze. Wydaje się, że przymierze lepiej oddaje sens tego co mamy zapisane w dwóch częściach Biblii.
„To bowiem jest moja krew nowego testamentu ‘diathēkēs’, która wylewa się za wielu na przebaczenie grzechów.” Ewangelia Mateusza 26:28)
„On też uczynił nas zdolnymi sługami nowego testamentu ‘diathēkēs’, nie litery, ale Ducha; litera bowiem zabija, Duch zaś ożywia.” 2 list do Koryntian 3:6
„I dlatego jest pośrednikiem nowego testamentu ‘diathēkēs’, ażeby przez śmierć poniesioną dla odkupienia występków, popełnionych za pierwszego testamentu ‘diathēkēs’, ci, którzy zostali powołani, otrzymali obietnicę wiecznego dziedzictwa. Gdzie bowiem jest testament ‘diathēkēs’ , tam musi nastąpić śmierć tego, który go sporządził. Testament ‘diathēkēs’ przecież nabiera mocy po śmierci, gdyż nie jest ważny, dopóki żyje ten, kto sporządził testament. Dlatego i pierwszy testament (-) nie był zapoczątkowany bez krwi.” Hebrajczyków 9: 15-18
Cytując spory fragment ze starego przymierza, autor listu nie poklepuje Hebrajczyków po plecach, jest fajnie, Bóg was kocha, ma dla was nowe przymierze, wszystko będzie OK. Raczej tymi słowami autor, udziela im nagany, obwinia. O co? A o to, że wzgardzili przymierzem i byli niewierni. To oni byli powodem, że stare przymierze okazało się niedoskonałe. Więc była potrzeba ustanowienia nowego przymierza.
"I wzgardzili jego nakazami i przymierzem, które zawarł z ich ojcami, oraz jego świadectwami, którymi świadczył przeciwko nim, i chodzili za marnościami, stali się próżni i naśladowali pogan, którzy ich otaczali, co do których PAN im rozkazał, aby nie czynili tak jak oni. " Księga Królewska 17:15)
Nowe… zastąpi stare, unieważni
czy może odświeży to co stare, zostanie dokonana renowacja? …
Użyte tutaj słowo 'kainós' – właściwie określa nową jakość (innowacja), świeża w rozwoju lub możliwościach – ponieważ „nie znaleziono wcześniej czegoś dokładnie takiego”, oznacza też osiągnięcie upragnionego punktu końcowego (rezultat, spełnienie, kulminacja). Skupienie się na „punkcie końcowym” dwóch lub więcej powiązanych czynników współpracujących w celu osiągnięcia spełnienia. 'Kainos" wg D. Sterna kojarzy się z odświeżeniem, odnową czegoś, co istniało już wcześniej. A więc Nowe Przymierze, nie oznacza wyrzucenie starego i zastąpienie czymś całkiem nowym, ale uzupełnienie, odnowienie starego.
Ja ich zlekceważyłem, przestałem się o nich troszczyć [w ST byłem ich mężem]
Kiedy przeczytamy ten fragment w Księdze Jeremiasza, zauważymy że są tutaj zawarte zupełnie dwie myśli. Dlaczego?
Jak podaje D. Stern w "Żydowskim komentarzu do Nowego Testamentu" Autor cytuje tuz Septuaginty, której tłumacze korzystali z innego tekstu hebrajskiego niż tekst dziś nam dostępny; musiało być tam napisane 'bachalti' (wzgardziłem nimi) zamiast 'ba'alti' (byłem ich małżonkiem lub panem) jak podaje nam znana wersja hebrajska.
czwartek, 18 kwietnia 2024
Nasz 'Mesites'
"Jeden bowiem jest Bóg, jeden też pośrednik 'mesites' między Bogiem a ludźmi, człowiek Chrystus Jezus;" 1 List do Tymoteusza 2:5
"Teraz zaś nasz kapłan o tyle znakomitszą otrzymał służbę, o ile jest pośrednikiem 'mesites' lepszego przymierza, które zostało oparte na lepszych obietnicach." List do Hebrajczyków 8:6
William Barclay dodaje: „Jak powiada autor Listu do Hebrajczyków, tylko Jezus może przeprowadzić nas z przygnębiającej aktualności do zadowalającej rzeczywistości. Dlatego nazywa Go pośrednikiem, 'mesites'. 'Mesites' pochodzi od 'mesos', co w tym wypadku znaczy na środku. 'Mesites' to ten, kto stoi między dwiema osobami i zbliża je do siebie. Hiob, zastanawiając się nad tym kto może przedłożyć jego sprawę Bogu, woła w beznadziejności: „Nie ma między nami 'mesites' (rozjemcy)”. Paweł nazywa Mojżesza 'mesites' (Gal 3,19), gdyż on był pośrednikiem, który przekazał ludziom zakon Boży. W Atenach istniała grupa ludzi – wszyscy będący obywatelami w wieku ponad sześćdziesięciu lat – których powoływano jako rozjemców, dążących do pojednania dwóch skłóconych ze sobą stron. W Rzymie byli 'arbitri'.
Sędzia formułował zasady prawa, zaś 'arbitri' starali się godzić różne aspekty sprawy: ich zadaniem było doprowadzenie sprawy pojednania do końca. Ponadto w prawie greckim 'mesite's był sponsorem, gwarantem, poręczycielem. Ręczył on za przyjaciela w czasie procesu sądowego, gwarantował spłacenie jego długów lub wypłacalność jego przedsiębiorstwa.
'Mesites' to człowiek gotowy do zapłacenia długów swego przyjaciela i naprawienia wyrządzonych przez niego szkód. 'Mesites' to człowiek jednający dwóch ludzi, dwie skłócone ze sobą strony. Jezus jest naszym doskonałym 'mesites', stoi On między nami a Bogiem.
Otwiera On drogę do rzeczywistości i do Boga i jest jedyną osobą, która może pojednać człowieka z Bogiem, przeprowadzić z cienia do rzeczywistości. Inaczej mówiąc, Jezus jest jedyną osobą, która może dać nam prawdziwe życie.
"Teraz zaś nasz kapłan o tyle znakomitszą otrzymał służbę, o ile jest pośrednikiem 'mesites' lepszego przymierza, które zostało oparte na lepszych obietnicach." List do Hebrajczyków 8:6
William Barclay dodaje: „Jak powiada autor Listu do Hebrajczyków, tylko Jezus może przeprowadzić nas z przygnębiającej aktualności do zadowalającej rzeczywistości. Dlatego nazywa Go pośrednikiem, 'mesites'. 'Mesites' pochodzi od 'mesos', co w tym wypadku znaczy na środku. 'Mesites' to ten, kto stoi między dwiema osobami i zbliża je do siebie. Hiob, zastanawiając się nad tym kto może przedłożyć jego sprawę Bogu, woła w beznadziejności: „Nie ma między nami 'mesites' (rozjemcy)”. Paweł nazywa Mojżesza 'mesites' (Gal 3,19), gdyż on był pośrednikiem, który przekazał ludziom zakon Boży. W Atenach istniała grupa ludzi – wszyscy będący obywatelami w wieku ponad sześćdziesięciu lat – których powoływano jako rozjemców, dążących do pojednania dwóch skłóconych ze sobą stron. W Rzymie byli 'arbitri'.
Sędzia formułował zasady prawa, zaś 'arbitri' starali się godzić różne aspekty sprawy: ich zadaniem było doprowadzenie sprawy pojednania do końca. Ponadto w prawie greckim 'mesite's był sponsorem, gwarantem, poręczycielem. Ręczył on za przyjaciela w czasie procesu sądowego, gwarantował spłacenie jego długów lub wypłacalność jego przedsiębiorstwa.
'Mesites' to człowiek gotowy do zapłacenia długów swego przyjaciela i naprawienia wyrządzonych przez niego szkód. 'Mesites' to człowiek jednający dwóch ludzi, dwie skłócone ze sobą strony. Jezus jest naszym doskonałym 'mesites', stoi On między nami a Bogiem.
Otwiera On drogę do rzeczywistości i do Boga i jest jedyną osobą, która może pojednać człowieka z Bogiem, przeprowadzić z cienia do rzeczywistości. Inaczej mówiąc, Jezus jest jedyną osobą, która może dać nam prawdziwe życie.
Subskrybuj:
Posty (Atom)